Thực phẩm chức năng là gì? Nắm rõ để sử dụng an toàn và hiệu quả.

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay nhu cầu sử dụng thực phẩm chức năng ngày càng cao, nên trên thị trường đã có vô số sản phẩm thực phẩm chức năng với đa dạng mẫu mã. Đòi hỏi người tiêu dùng cần phải hiểu rõ để có sự lựa chọn phù hợp cho mình và gia đình. Bài viết dưới đây Yêu Hàng Ngoại STORE sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thực phẩm chức năng, bao gồm các loại, lợi ích, rủi ro, cách lựa chọn và sử dụng an toàn hiệu quả. Mời các bạn cùng tham khảo.

Thực phẩm chức năng là gì?

Thực phẩm chức năng là một thuật ngữ phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Theo Bộ Y tế Việt Nam, thực phẩm chức năng được điều chế từ nguyên liệu tự nhiên hoặc tổng hợp, chứa cá thành phần có tác dụng bổ sung, hỗ trợ các chất dinh dưỡng có lợi cho sức khoẻ, cải thiện một hoặc nhiều chức năng sinh lý của cơ thể.

Chúng khác biệt với thực phẩm thông thường ở chỗ không phải là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, và không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Phân loại thực phẩm chức năng:

➤ Thực phẩm chức năng được phân loại dựa trên chức năng chính của chúng, bao gồm:

• Tăng cường sức khỏe: Gồm các sản phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất, acid amin, omega-3,… nhằm giúp cơ thể khoẻ mạnh, tăng cường đề kháng. Ví dụ: Viên uống vitamin tổng hợp, viên uống canxi, dầu cá, tảo xoắn…

• Hỗ trợ hệ tiêu hóa: Bao gồm các sản phẩm giúp tiêu hóa tốt hơn, giảm đầy hơi, khó tiêu, trào ngược dạ dày, táo bón,…Ví dụ: Men tiêu hóa, probiotics, prebiotics,…

• Hỗ trợ hệ miễn dịch: Gồm các sản phẩm giúp tăng cường sức đề kháng, chống lại vi khuẩn, virus, nấm,… Ví dụ: Viên uống tăng cường miễn dịch, nấm linh chi, sâm,…

• Hỗ trợ tim mạch: Gồm các sản phẩm giúp giảm cholesterol máu, điều hòa huyết áp, bảo vệ tim mạch khoẻ mạnh,… Ví dụ: Viên uống hạ cholesterol, dầu cá, tinh chất tỏi,…

• Hỗ trợ chức năng gan, thận: Gồm các sản phẩm giúp bảo vệ gan, thải độc gan, bảo vệ chức năng thận…Ví dụ: Viên uống bổ gan Milk Thistle Extract, viên uống hỗ trợ thận, bàng quang,…

• Hỗ trợ xương khớp: Gồm các sản phẩm giúp bổ sung canxi, collagen, chondroitin,… giúp xương chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương, thoái hóa khớp,… Ví dụ: Viên uống canxi, collagen, glucosamine,…
• Hỗ trợ sinh lý: Gồm các sản phẩm giúp cải thiện chức năng sinh lý, nâng cao sức khỏe sinh sản…, Ví du: Viên uống tăng cường sinh lý cho nam giới,…

Những ưu điểm và nhược điểm của thực phẩm chức năng:

Những ưu điểm của thực phẩm chức năng.

➤ Chế độ ăn uống hiện đại ngày nay có thể không cung cấp đầy đủ các vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Việc bổ sung thực phẩm chức năng giúp đem lại những lợi ích như:

• Bổ sung các dưỡng chất cần thiết mà cơ thể thiếu hụt.
• Hỗ trợ chức năng sinh lý của cơ thể.
• Cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.
• Giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính.
• Dễ sử dụng, tiện lợi hơn so với việc thay đổi chế độ ăn uống.
• Có thể hỗ trợ điều trị bệnh theo chỉ định của bác sĩ.

Những nhược điểm của thực phẩm chức năng.

• Không phải là thuốc, không có tác dụng chữa bệnh.
• Có thể gây tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách.
• Giá thành có thể cao hơn so với thực phẩm thông thường.

Cách lựa chọn và sử dụng thực phẩm chức năng đúng cách:

➤ Vì trên thị trường hiện nay có vô số sản phẩm thực phẩm chức năng, để lựa chọn đúng sản phẩm bạn cần nắm rõ những lưu ý sau:

• Lựa chọn sản phẩm uy tín có nguồn gốc rõ ràng, được sản xuất theo quy chuẩn GMP (Good Manufacturing Practice).
• Xem xét kỹ thành phần, công dụng, liều lượng sử dụng, hạn sử dụng.
• Ưu tiên các sản phẩm có chứng nhận của cơ quan chức năng, ví dụ như chứng nhận của Bộ Y tế.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn về loại sản phẩm phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của bản thân.

➤ Để sử dụng thực phẩm chức năng một cách khoa học, hợp lý, đảm bảo sức khỏe và an toàn. Bạn cần tuân thủ những điều sau:

• Tuân thủ đúng liều lượng và cách sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
• Không sử dụng quá liều hoặc kéo dài thời gian sử dụng vì có thể gây tác dụng phụ không mong muốn.
• Không sử dụng sản phẩm hết hạn sử dụng.
• Kết hợp với chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý.
• Tuân thủ hướng dẫn bảo quản của nhà sản xuất để đảm bảo chất lượng của thực phẩm chức năng.

Một số loại thực phẩm chức năng phổ biến hiện nay:

• Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa, hỗ trợ da khỏe mạnh.
• Canxi: Bổ sung canxi cho xương chắc khỏe, phòng ngừa loãng xương.
• Omega-3: Hỗ trợ tim mạch, não bộ, thị lực.
• Collagen: Bổ sung collagen cho da, tóc, móng khỏe mạnh.
• Sữa ong chúa: Giúp tăng cường sức khỏe, nâng cao sức đề kháng.

Những rủi ro khi sử dụng thực phẩm chức năng:

➤ Bên cạnh những lợi ích, thì việc sử dụng thực phẩm chức năng cũng tiềm ẩn một số rủi ro nhất định nếu không sử dụng đúng cách như:

• Tương tác với thuốc đang sử dụng, gây tác dụng phụ không mong muốn như: tiêu chảy, táo bón, dị ứng, nổi mẩn đỏ…
• Tác động đến sức khỏe của người có bệnh lý đặc biệt, ví dụ như người bị bệnh thận, gan,…
• Gây ngộ độc do sử dụng quá liều hoặc sử dụng sản phẩm kém chất lượng như: buồn nôn, nôn mửa…
• Không có tác dụng chữa bệnh, có thể gây hiểu nhầm và trì hoãn việc điều trị bệnh đúng cách.

Khuyến cáo khi sử dụng thực phẩm chức năng:

• Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng trước khi sử dụng.
• Không tự ý sử dụng thực phẩm chức năng khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Luôn theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân khi sử dụng.
• Ngừng sử dụng nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào.

Những câu hỏi thường gặp khi sử dụng thực phẩm chức năng:

Ngoài việc bổ sung dưỡng chất, thực phẩm chức năng còn có tác dụng gì khác?

➤ Thực phẩm chức năng, ngoài việc bổ sung dưỡng chất còn có thể mang lại những lợi ích khác như: Hỗ trợ chức năng sinh học, giảm nguy cơ mắc bệnh, nâng cao sức khoẻ tổng thể.

Thực phẩm chức năng có thể thay thế hoàn toàn chế độ ăn uống lành mạnh?

➤ Hãy coi thực phẩm chức năng như một sự “bổ sung”, chứ không phải là “thay thế” cho chế độ ăn uống lành mạnh. Mặc dù cung cấp thêm dưỡng chất, thực phẩm chức năng không thể nào thay thế sự đa dạng và cân bằng của các loại thực phẩm tự nhiên. Chế độ ăn uống lành mạnh cung cấp năng lượng, chất xơ, vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật có lợi mà thực phẩm chức năng không thể thay thế hoàn toàn.

Thực phẩm chức năng có phù hợp với mọi lứa tuổi?

➤ Mỗi nhóm tuổi có nhu cầu dinh dưỡng và khả năng hấp thụ khác nhau, do đó việc sử dụng thực phẩm chức năng cần được xem xét kỹ lưỡng.

• Trẻ em: Nên ưu tiên bổ sung dưỡng chất từ chế độ ăn uống. Việc sử dụng thực phẩm chức năng cho trẻ cần có sự chỉ định của bác sĩ, tránh gây quá liều hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển tự nhiên.
• Người trưởng thành: Có thể sử dụng thực phẩm chức năng để bổ sung những dưỡng chất còn thiếu hụt trong chế độ ăn, hoặc phục vụ nhu cầu đặc biệt như tập luyện thể thao, mang thai, v.v.
• Người cao tuổi: Do khả năng hấp thụ dinh dưỡng kém đi, người cao tuổi có thể cần bổ sung thêm một số dưỡng chất, tuy nhiên cần thận trọng lựa chọn sản phẩm phù hợp, tránh tương tác thuốc.

➤ Thực phẩm chức năng là một phần hữu ích để bổ sung dinh dưỡng và hỗ trợ sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần nắm rõ thông tin về các loại, lợi ích, rủi ro, cách lựa chọn và sử dụng sản phẩm một cách an toàn và hiệu quả. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của bản thân. Sử dụng thực phẩm chức năng một cách thông minh và khoa học sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phòng ngừa bệnh tật.